Халлоқият дар навиштан

Моҳи гузашта “Пирмард ва дарё”, “Гетсбии бузург” ва “Нотури дашт”-ро барои чандумин бор хондам. Хонданиянд ин китобҳо…

Халлоқият ҷузъи ҳаётӣ дар фароянди навиштан аст. Ба нависандагон иҷоза медиҳад то ида ва корҳои ҷадиду хонданӣ тавлид кунанд ва дидгоҳҳои мунҳасирбафардро кашф кунанд, ки дар натиҷа достонҳои мутақоъидкунанда, самимӣ, мондагор ва ҷаззобе эҷод мешавад. Бо ин ҳол, халлоқият фақат ба амали навиштан маҳдуд намешавад, балки бахши ҷудоинопазир аз кулли фароянди халлоқият, аз идаи аввалия то маҳсули ниҳоист.

Яке аз боризтарин намунаҳои халлоқият дар навиштан ё навиштор, истифода аз тасвирсозист. Унсури тасвирсозӣ истифода аз забони тавсифӣ барои эҷоди тасовири зеҳнии возеҳ дар ойинаи зеҳни хонанда аст. Инро метавон бо истифода аз истиораҳо, ташбеҳоту дигар аносири адабӣ анҷом дод. Барои мисол, дар «Пирмард ва дарё» нависанда бо истифода аз тасвирсозӣ, ҳиссе аз уқёнуси васеъ ва бепоёнро эҷод мекунад ва ҳамчунин аз муборизаи пирмард дар баробари моҳии қудратманд истифода мекунад. Ин тасвир ба интиқоли мазмуни азму истиқомат дар мувоҷиҳа бо номулоимот кумак мекунад.

Намунаи дигари халлоқият дар навиштан, истифода аз сохторҳои ривоии номатаъориф аст. Бисёре аз нависандагон тасмим мегиранд аз сохтори ривояти хаттии суннатӣ ҷудо шаванду шаклҳои мухталифе монанди ривоятҳои ғайрихаттӣ, ҷараёни огоҳӣ ё чанд манзараро таҷриба кунанд. Яке аз ин намунаҳо «Гетсбии бузург» аст, ки аз сохтори ривоии ғайрихаттӣ барои баррасии мавзӯи сархӯрдагии руъёи омрикоӣ истифода мекунад. Ин сохтори ривоии ғайримаъмул ба достон умқ ва печидагӣ мебахшад ва онро барои хонанда ҷаззобтар мекунад.

Халлоқият низ нақши басазое дар рушди шахсиятҳо дорад. Як шахсияти хушсохт на танҳо боварпазир, балки қобили иртибот ва ҷолиб аст. Инро метавон бо ироаи вижагиҳо, ангезаҳо ва нақсҳои мунҳасир ба фарди шахсиятҳо ба даст овард. Яке аз ин намунаҳои шахсияти хушсохт, Ҳулден Колфилд асари Ҷ. Д. Салинҷер аст. Ҳулден шахсияти печида аст ва муборизаи ӯ бо ҳувият ва аз худбегонагӣ дар мазомини румон меҳварист…